Zo spreken wij

Valentina, die gereserveerder lijkt dan haar expressieve vriendin Silvia, is ook tweetalig opgegroeid. Ze heeft een Italiaanssprekende vader en een Duitstalige moeder. De meisjes zijn thuis ongedwongen en op een natuurlijke manier opgegroeid met beide talen. Silvia's eerste woordjes waren in het Italiaans. De Duitse woorden kwamen later. "En toen zei ze zulke grappige, gemengde woorden," herinnert Silvia's moeder zich. Soms mixt Silvia de twee talen nog steeds, maar dan bewust.

Duits en Italiaans. In de Zuid-Tiroolse gezinnen lopen de talen steeds vaker door elkaar. Toch heeft Zuid-Tirol geen officiële statistieken over het aantal gezinnen dat ondertussen meertalig is. Je moet het doen met losse gegevens. In 2012 vroeg het onderzoeksinstituut Eurac in het kader van het Kolipsi-project 1.500 Zuid-Tiroolse jongeren op Duits- en Italiaanstalige scholen naar hun moedertaal. 15 procent van de respondenten voelden zichzelf tweetalig en 4,5 procent zeiden dat ze tot nog een andere taalgroep behoorden. Andrea Abel, die het onderzoek leidde, vindt dat logisch: "Als we het hebben over meertaligheid in Zuid-Tirol gaat het niet alleen over de klassieke 'oude' minderheden en hun talen, maar ook over de 'nieuwe' minderheden."

Silvia en Valentina gaan naar een school waar de lessen in het Duits worden gegeven. Italiaans wordt als eerste vreemde taal onderwezen en vanaf het vierde leerjaar komt daar Engels bij. "De volgende stap mag zeker een echt meertalige school zijn," zegt Silvia's moeder Sara hoopvol. Een wens die nog niet gerealiseerd is.

Duits, Italiaans, Ladinisch. Of een heel andere taal? Als Zuid-Tirolers "wij" zeggen, kan dat behoorlijk ingewikkeld zijn. Maar als je Silvia en Valentina bekijkt, krijg je de indruk dat de volgende generatie deze taaldiversiteit gemakkelijk de baas kan – en als een voordeel ziet. "Als iemand Duits tegen me spreekt, kan ik antwoorden. En als iemand Italiaans spreekt, kan ik ook antwoorden," besluit Valentina. Zo eenvoudig kan meertaligheid zijn.