Rzemiosło i artystyczne rękodzieło z Południowego Tyrolu

 Historia koronkarstwa  w Południowym Tyrolu ma swój początek w roku 1893, kiedy w  dolinie Ahrntal  zamknięto kopalnię miedzi w Prettau/Predoi. W tej trudnej sytuacji kobiety z rodzin dotkniętych bezrobociem wpadły na pomysł, aby zawodowo zająć się  produkcją klockowych koronek . Trzy utalentowane koronkarki udały się na naukę do Wiednia. W  1894 roku w Prettau powstała ich własna szkoła koronkarstwa. Wkrótce wśród stałych klientów przedsiębiorczych koronkarek z Ahhrntal znaleźli się przedstawiciele wyższych sfer.

Po I wojnie światowej i odłączeniu Południowego Tyrolu od Austrii odcięta została droga dla dostaw nici z Czech. Koronkarstwo odżyło dopiero w latach 30. dwudziestego wieku, dzięki zaopatrzeniu w nici z Mediolanu. 

Od dodatkowego zajęcia chłopów i producentów siodeł do uznanego zawodu, wymagającego pięciu lat nauki. W Południowym Tyrolu haftem z pawich piór zajmuje się pół tuzina rzemieślników. Centrum tego rzemiosła jest  dolina Sarntal na północ od Bolzano/Bozen. Białe stosiny pochodzą z  piór z pawiego ogona. Są one dzielone na pasma i częściowo barwione. Te wąskie, błyszczące pasma służą do przeplatania według wzoru, zwykle haft powstaje na czarnej skórze. Oprócz  tradycyjnej ornamentyki  ulubionymi motywami są inicjały, herby oraz imiona, wyszyte na elementach strojów ludowych, portfelach i torebkach. 

Surowiec do wyrobu wełny pochodzi od tyrolskich i czarno-brązowych owiec górskich (rasy Tiroler Bergschaf i Juraschaf) oraz  rasy  Villnösser Brillenschaf . Po oczyszczeniu, gręplowaniu i przędzeniu w zakładach tkactwa artystycznego powstają tkaniny, takie jak np. słynny loden. W procesie filcowania surowiec na loden poddawany jest obróbce z użyciem gorącej wody i mydła, następnie walcowany pod naciskiem, w efekcie czego powstaje mocna zbita tkanina. Obok płaszcza w lodenu istnieje może mniej znany  ludowy kardigan "Sarner Jangger”, typowy dla ubiorów z doliny Sarntal, zrobiony na drutach ciasnym, drobnym splotem, stąd bardzo ciepły. Charakterystyczne dla tego fasonu wykończenie to pasek z kolorowej włóczki u dołu oraz guziki z rogów.

Niezbędnym elementem ludowego stroju są odpowiednie buty. Te nadal robione są  ręcznie , krok po kroku.  W każdej dolinie obowiązuje trochę inny wzór, do dziś  buty szyte są według wzorów przekazywanych z pokolenia na pokolenie. Wyszyte piórami, z czerwoną aksamitną lamówką lub kolorowymi sznurówkami. Bardzo dbamy o buty do stroju ludowego i nosimy je z dumą. Południowotyrolscy szewcy, oprócz  szycia butów do strojów ludowych  trudnią się przywracaniem do formy znoszonych butów trekkingowych oraz do górskiej wspinaczki. 

Dopiero kiedy żelazo lub brąz żarzy się na czerwono, można przystapić do kucia, stosując mocniejsze lub słabsze uderzenia. Podobnie wygląda obróbka mosiądzu czy miedzi, tylko te metale można również kuć na zimno. Tradycyjni kowale artystyczni w większości według własnego projektu wykonują  ozdobne i kunsztowne przedmioty codziennego użytku.  Ich dzieła zdobią  prawie każdy budynek w Południowym Tyrolu. Wyszukane bramy, ekstrawaganckie poręcze i balustrady, ozdobne przedmioty, kraty czy oprawy oświetleniowe zdobią kościoły,  zamki i twierdze.

Nikogo nie dziwi nazwa ulicy  Bindergasse (Bednarska)  w Bolzano/Bozen . W końcu dawniej mieszkali przy niej południowotyrolscy bednarze. Na początku XX wieku towary przewożono głównie w beczkach, a po  ekologicznym ożywieniu w południowotyrolskiej branży winiarskiej  od roku 1980 bednarze zostali zasypani zamówieniami. Dojrzewanie  wina  z podziałem na stanowiska zbioru, zmniejszenie plonów na rzecz jakości oraz nowoczesna technologia produkcji przyczyniły się do wzrostu jakości wina. A jak wiadomo leżakowanie szlachetnego trunku powinno się odbywać w odpowiednich warunkach, co przemawia na korzyść ręcznie wyrabianych dębowych beczek, a nie tych przemysłowo produkowanych.